DHBT FIKIH BİLGİLERİ
1-Vila :Ara vermeden abdest azalarını yıkamaktır.
2-Cemi takdim ve cemi te’hir :Arafat’ta öğle namazının farzının arkasından ikindi namazının farzını kılmak cemi takdim, Müzdelife’de akşam namazını yatsı namazı ile birlikte kılmak cemi Te’hirdir.
3-Tahrime tekbiri :İftitah tekbiridir. (başlangıç tekbiridir)
4- Mest müddeti:Mukim olanlarda 24 saat,seferilerde 72 saattir.Bu süreler ilk alınan abdestin bozulması ile başlar.
5- Fecr-i Sadık:Ufukta günün ilk aydınlığının genişlemesine yayılmasına denir. Sabah namazı vaktinin girdiği andır.
6-Fecr-i Kazib:Ufukta dikey olarak dar bir şekilde görülüp sonradan kaybolan yalancı aydınlığa denir.
7- Fey-i Zeval:Güneş tepe noktasındayken cismin mevcut olan gölgesidir.
8-Cenaze yıkamak ,Farz-ı Kifayedir.
9- Mesbuk ,Namaza sonradan yetişen kişidir.
10- Mazmaza ve istinşak :Mazmaza gusülde ağzı boğazın girişine kadar gargara ile yıkamak, istinşak burnu genize su gidip yanıncaya kadar su ile temizlemektir.Guslün farzlarıdır.
11- Teyemmüm ne zaman meşru kılındı?
Hicri 6.yıl Ben-i Mustalik Gazvesinde meşru kılındı.
12- Cenazeye gusul abdesti aldırmanın hükmü ,Farz-ı kifayedir.
13-Cenaze namazının rükünleri,4 tekbir ve kıyamdır.
14-Cenaze namazının vacipleri,Selamdır.
15- Cenaze namazının sünnetleri,Okunan dualar sünnettir.
16- Ezanın hükmü ,Sünnet-i müekkededir.
17- İftitah tekbirinin hükmü ,Namazın rüknüdür, farzdır.
18-İftitah tekbirinin diğer adı ,Tahrime tekbiridir:Bu tekbirle namaz dışında yapılması helal olan fiiller haram hale geldiği için tahrime denilir.Örnek;Konuşmak.
19- İma ,Ayakta duramayanın,oturduğu veya yattığı yerde namazını hafifçe başını öne eğmesiyle kılmasıdır.Secde için başını rükudan biraz daha fazla eğer.
20- Namazda Fatihayı okumanın hükmü nedir?
Vaciptir. (Şafi mezhebinde farzdır)
21- Farzların 3. Ve 4. Rekatlarında fatihayı okumanın hükmü nedir?
Sünnettir.
22- Zammı sureyi fatihadan önce okumanın hükmü nedir?
Vacibin terkidir, sehiv secdesi gerekir.
23-Tadil-i erkân ,Namazda rüku, secde ve bunlardan kalkışta vücudun sükunet bulmasıdır. Vaciptir.
24- Kamet getirmenin hükmü ,Sünnettir.
25- Namazda Ettehıyyatü yü okumak Vaciptir
26-Vitir namazında Kunut duasını okumak Vaciptir.
27- Müdrik :İmama başından beri uyup onunla namazı tamamlayan kişidir.
28- Mesbuk :İmama birinci rekattan sonra yetişen kişidir.
29- Lahik :Namaza imamla başlayan ama abdesti bozulup namazdan çıkıp abdestini alıp hiçbir şey konuşmadan tekrar aynı namazını tamamlayan kişidir.
30- Namazda kunut tekbirinin hükmü Vaciptir.
31-Namazda kunut duasının hükmü Vaciptir.
32- Namazda selamın hükmü ,Vaciptir.
33- Muhazat :Aynı namazda kadın ve erkeğin cemaatle bir rükun eda edecek kadar yan yana durmasıdır.Kadının yanındaki iki kişi ve arkasında ki bir kişinin namazı olmaz.
34- Müktedi ,İmama uyan kişidir.
35- Kasr-ı salat :Yolcunun kısaltarak kıldığı farz namazdır.
36- Necasetten taharet :Namaz kılacağımız yerin, vücudumuzun ve elbiselerimizin temiz olması.
37- Sıvı olan ağır necasetin Bir El Ayası (Avuç İçi) Kadarı namazı bozar?
38- Hanefi mezhebine göre bir su ile başın tamamını kaplama meshetmenin hükmü Sünnettir.
39- Başlanmış bir ibadeti bozan, sonlandıran davranışlara Müfsit
denir.
40- Mekke döneminde nazil olmuştur ve 8 ayettir. Çoklukla övünenleri uyarıp, hesaba çekileceklerini beyan eden ve mal, mülk ile çoluk çocuğun çokluğuyla övünmek anlamı taşıyan sure Zilzal Suresi
41-“Vakfe yapmak” :Hac esnasında Arafat dağında bir müddet beklemektir
42 Namazda “Mesbuk” :Birinci rekattan sonra imama yetişen kişidir.
43-Haccı Temettü “Sözlükte faydalanmak anlamında kullanılır. Fıkıhta ise hac aylarında ve bir yıl içinde iki ihramla umre ve haccı birlikte ifa etmek demektir.”
44- Ramazan ayında oruç tutamayan yaşlıların ve hastaların tutamadıkları oruçları için verdikleri miktara Fidye denir.
45- En uzak mikat yeri Cidde istikametinde bulunan Hudeybiye’ dir,
46- En yakın mikat yeri Medine istikametinde olan Tenim’dir
47- İhram için mikat yerleri:1-Zülhuleyfe 2-Cuhfe 3- Zat-ı Irk 4- Karn 5-Yelemlem
48- Haccın çeşitleri :1-Haccı Temettü 2-Haccı İfrat 3-Haccı Kıran
49 Zekat verilmeyecek kimseler:
a- Ana ve babaya,b- Dede ve ninelere,c- Evlatlara,d- Karı veya kocaya,e- Zenginlere
f- Cami mescit çeşme ve benzerlerini yaptırmak veya onartmak için zekat verilmez.
50- “Eyyam-ı Mina” Zilhicce’nin 10, 11, 12 ve 13. günleri
51- “Ravza-i Mutahhara”:Minber ile Peygamberimiz (a.s.)’in kabri arasındaki kısımdır
52- “Eyyam-ı teşrik” :Zilhiccenin 9, 10, 11, 12 ve 13. günleridir
53- Ka’be’nin rükünleri:a) Rükn-ü Yemânî b) Rükn-ü Irâkî c) Rükn-ü şâmî d)Hacerül Esved
54- “fevat”ın tanımı: Hac için ihrama giren bir kimsenin Arafat’ta vakfeye yetişememesi
55. Ay / hayız halinin en az müddeti hakkında sırasıyla 3–1 gün
Hanefi ve Şafii mezheplerinin görüşlerini birlikte yansıtmaktadır.
56- loğusalık halinin azami müddeti 40–60 gün Hanefi ve Şafii mezheplerinin görüşlerini birlikte yansıtmaktadır.
57- Namazda abdesti bozulan imamın, yerine cemaatten birini geçirmesine İSTİHLAF denir.
58- İmam Ebû Hanife ve İmam Şafi’ye göre İmam dâhil 4–40 Cuma namazının sahih olması için gerekli asgari cemaat sayısını birlikte yansıtmaktadır.
59-Küsuf: güneş tutulması halinde kılınan namazı ifade eder.
60- “Zülhuleyfe, Cuhfe, Karn, Yelemlem ve Zat-ı Irk Hıll bölgesini çevreleyen yerleşim yerleridir
61- Bayramın üçüncü günü Mina’dan ayrılmaya Nefr-i evvel Denir.
62- “Beş vakit namaza bağlı olmaksızın kılınan sünnet namazlara Regaib sünnetler denir.”
63- “Peş peşe Beş.vakit veya daha fazla namazı kazaya kalmamış olan kimseye sahib-i tertip denir.
64. Hanefi mezhebine göre bir kimsenin seferî olarak on beş günden az kalmak niyeti ile gidip kaldığı yere vatan-ı sükna denir.
65- Cenaze namazı en az bir kişi ile kılınabilir.
66-Eyyam-ı bîd Kamerî ayların 13, 14 ve 15. günlerinde tutulan oruç
67- Ay tutulduğu zaman kılınan namazın ismi Hüsuf namazı
68-Teşrik tekbirleri 23 namaz vakti getirilir?
69-İhram :Hac ve umre niyetiyle diğer zamanlarda helal olan işlerin hac ve umre esnasında kişiye haram kılınması demektir. Hac ve umrede erkeklerin örttüğü iki parçalık örtüye de ihram denir. Kadınların normal elbisesi ihram hükmündedir.
70-Mikat mahali :İhrama girilmesi gerekli olan yerlerdir.
71- Haccın farzları :Haccın farzları birisi şart ikisi rukün olmak üzere 3tür. İhram şartıdır, arafatta vakfe ve kabeyi tavafta ruknüdür.
72-Telbiye :Hac veya umre niyetiyle ihrama girecek bir müslümanın mikat yerinde ihrama niyet ettikten sonra,söyleyerek ihram girmiş sayıldığı ve Allah’ın davetine icabet ettiğini belirten ”Lebbeyk Allahümme Lebbeyk… “cümlesidir.
73- Afaki :Mekke dışından hac için gelenlerdir.
74-Arafat vakfesinin zamanı ,Zilhiccenin 9.günü zeval vaktinden bayramın 1.günü fecri sadık a kadardır.
75-Bedene,Hacda ihramlının işlediği bir kabahatten dolayı kesmesi gereken büyükbaş hayvanlardır.
76-Dem Haccın vaciplerini terk eden veya tehir eden kişinin kesmesi gereken ufak baş hayvanlardır.
77- İhsar kurbanı ,Hac veya umre için ihrama girenin bir özürden dolayı vakfe veya tavaf yapmadan ihramdan çıktığında kesmesi gereken kurbandır. Kıran haccı yapan kişi iki kurban kesecektir.
78-Nezir kurbanı ,Haremde kesilmek üzere adanan kurbandır.
79- Ceza kurbanı ,Haccın vaciplerinden birinin terki veya tehirinden dolayı kesilen kurbandır.
80- Şükür kurbanı ,Temettü veya kıran hacını yapanların kestiği kurbandır.Hedy de denir.
81-Yemin 3 çeşittir:Yemini kamus, yemini münakide, yemini lağv.
82-Yemini kâmus :Geçmiş veya şimdiki zamana ait bir iş üzerine bilerek yapılan yalan yere yemin etmektir. Büyük günahtır.
83- Yemini münakide :Geleceğe ait bir işi yapmak veya yapmamak üzere yapılan bir yemindir.Örn:Vallahi şu işi yapacağım veya yapmayacağım lafzını kullanarak yapılan yemin.
84-Yemini lağv :Geçmiş veya şimdiki zamana ait bir iş üzerinde öyle olduğunu sanarak yapılan yemindir. Örn:Unutarak bir kişi binmediği halde “gemiye bindim” demesi gibi
85-Adak:Kişinin dinen yükümlü olmadığı halde,farz vacip türü bir ibadeti yapacağını vaat etmesi Allah’a söz vermesidir.
86-Eyyam-ı Nahr ,Kurban kesme günleridir. (Zilhicce 10+11+12. günler)
87- Eyyam-ı ma’dudat (sayılı günler) Teşrik tekbiri günleridir. (Zilhicce 9+10+11+12+13. günler)
88- “Tehallül” İhram yasaklarının sona ermesidir
89- İkinci tehallül ,Ziyaret tavafını yapmakla ikinci tehallül gerçekleşir, yani bütün yasaklar kalkar.
90-Adak 2 çeşittir:A-Mutlak Adak B-Mukayyet Adak
91- Mutlak adak :Herhangi bir şarta bağlı olmayan adaktır. Örn: Allah için şu kadar oruç tutacağım gibi.
92- Mukayyet adak :Belli bir şartın gerçekleşmesi üzerine yapılan adaktır. Örn: Allah şifa verirse şu kadar sadaka vereceğim,oğlum okulu bitirirse kurban keseceğim gibi.
93-Nikahta asıl olan ,İcap ve kabuldür.
94-Hades-i asgar Abdest almayı gerektiren hallerdir, küçük kirliliktir.
95-Hades-i ekber Guslü gerektiren hallerdir, büyük kirliliktir.
96- Mehir Mehir, evlenme karşılığında kadına verilmesi gereken mal veya paraya denir.
97-mehrin miktarı ,Mehrin en çok miktarı için bir sınır getirilmemiştir. Mehrin en az miktarı ise on dirhem gümüş veya bunun karşılıdır. Hz.Peygamber (a.s.) devrinde on dirhem yaklaşık iki kurbanlık koyun bedeli idi.(Şafi mezhebine göre mehrin azı içinde bir sınır yoktur)
98- Kocanın boşadığı eşine ancak yeni bir nikahla dönmesine imkan veren boşama şekli Bain Talak
100-Ric’î Talâk ,Kocaya yeni bir nikâha ihtiyaç olmadan boşadığı karısına dönme imkânı veren boşama türüne, dönülebilir boşama anlamında “ric’î talâk” denir.
102- Mehir Mehir, evlenme karşılığında kadına verilmesi gereken mal veya paraya denir.Mehrin miktarı ,Mehrin en çok miktarı için bir sınır getirilmemiştir. Mehrin en az miktarı ise on dirhem gümüş veya bunun karşılıdır. Hz.Peygamber (a.s.) devrinde on dirhem yaklaşık iki kurbanlık koyun bedeli idi.(Şafi mezhebine göre mehrin azı içinde bir sınır yoktur)